Sümela Manastırı, Türkiye’nin en büyüleyici tarihi ve kültürel miraslarından biri. Altındere Vadisi’nin sarp kayalıklarında yer alan bu eşsiz yapı hem mimari özellikleriyle hem de mistik atmosferiyle ziyaretçilerini kendine hayran bırakıyor. Bu yazımızda, Sümela Manastırı nasıl yapıldı sorusuyla beraber merak edilenleri cevaplıyoruz! İşte ayrıntılar…
Sümela Manastırı Nasıl Yapıldı?
Sümela Manastırı nasıl yapıldı sorusu, bu eşsiz yapının mimari ve tarihi özelliklerini merak edenler tarafından sıkça soruluyor.
Sümela Manastırı, Altındere Vadisi’ndeki Karadağ’ın eteklerinde, deniz seviyesinden yaklaşık 1.150 metre yükseklikte, sarp bir kayalığa oyularak inşa edilmiştir.
Sümela Manastırı hikayesi de yıllardır ziyaretçilerin ilgisini çeken bir konu. Efsaneye göre, Atina’dan gelen iki rahip, Barnabas ve Sophronios, aynı rüyayı görerek bu bölgeye gelmiş ve Meryem Ana’ya adanmış bir kilise inşa etmeye karar vermiştir.
Rüyalarında, Aziz Luka’nın yaptığı Meryem Ana ikonasının bu bölgede olduğunu görmüşlerdir. Bu nedenle manastır hem doğal mağaraların hem de insan eliyle oyulmuş odaların birleşimiyle oluşturulmuştur.
Manastırın ana yapısı, kaya kilisesi etrafında şekillenmiştir. Kaya yüzeyine oyulmuş hücreler, şapeller ve çan kulesi, mimari açıdan dönemin mühendislik becerilerini yansıtır.
Fresklerle süslenmiş duvarlar, özellikle Meryem Ana ve Hz. İsa’nın hayatından sahneleri betimleyen sanatsal eserlerle doludur.
Sümela manastırı için kullanılan malzemeler arasında kaya, taş ve ahşap ön plandadır. Bu malzemeler, yapının zorlu coğrafi koşullara dayanmasını sağlamıştır. Osmanlı döneminde de manastırın bakımı yapılmış ve bazı bölümleri yenilenmiştir.
Sümela Manastırı Tarihi
Sümela Manastırı hikayesi MS 4. yüzyıla kadar uzanır. Bizans İmparatoru I. Theodosius döneminde (MS 375-395) inşa edildiği düşünülen manastır,
Trabzon’un Komnenos Prensliği zamanında, özellikle III. Aleksios döneminde önem kazanmıştır.
Sümela manastırı gizemi, sadece mimari özellikleriyle değil, aynı zamanda tarih boyunca farklı medeniyetlerin bu bölgeye olan ilgisiyle de şekillenmiştir. Osmanlı döneminde, Fatih Sultan Mehmet’ten Yavuz Sultan Selim’e kadar birçok padişah manastıra fermanlarla imtiyazlar tanımış ve korumuşlardır.
18. ve 19. yüzyıllarda manastır, fresklerle süslenen duvarları ve eklenen yeni yapılarla en parlak dönemini yaşamıştır.
1916-1918 yılları arasındaki Rus işgali sırasında manastır zarar görmüş, 1923’teki mübadeleyle birlikte terk edilmiştir. Günümüzde ise T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek müze olarak kullanılmaktadır. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan bu yapı, her yıl binlerce turisti ağırlamaktadır.
Sümela Manastırı Hangi İlimizde?
Sümela Manastırı, Trabzon ilinin Maçka ilçesinde, Altındere Vadisi Milli Parkı sınırları içinde yer alır. Deniz seviyesinden 1.150 metre yükseklikte, Karadağ’ın sarp yamaçlarında konumlanan bu manastır, Trabzon’un en önemli turistik noktalarından biridir.
Ulaşımı kolaylaştırmak için asfalt yollar ve shuttle servisleri mevcuttur, bu da manastırı ziyaret etmeyi daha konforlu hale getirir.
Sümela Manastırı Ne Zaman Yapıldı?
Kesin bir tarih olmamakla birlikte, Sümela Manastırı’nın MS 365-395 yılları arasında, Bizans İmparatoru I. Theodosius döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir.
İlk olarak bir kaya kilisesi olarak kurulan yapı, zamanla manastıra dönüştürülmüştür. 13. yüzyılda Trabzon Komnenos Prensliği döneminde genişletilmiş ve bugünkü haline yakın bir görünüm kazanmıştır.
Manastırın freskleri ve şapelleri, özellikle 18. yüzyılda yenilenerek sanatsal değerini artırmıştır.
Sümela Manastırı Giriş Ücreti
Sümela Manastırı giriş ücreti 2025 yılı itibarıyla da merak ediliyor. Sümela Manastırı Müze Kart sahipleri için ücretsizdir ve Müze Kart’ın 2025 yılı fiyatı 100 TL’dir.
Ayrıca, manastırın bulunduğu Altındere Milli Parkı’na giriş için 60 TL ödenmesi gerekmektedir. 18 yaş altı öğrenciler, 65 yaş üstü T.C. vatandaşları, öğretmenler, engelliler ve refakatçileri ile gaziler ve şehit yakınları ücretsiz giriş hakkına sahiptir.
Ziyaret saatleri ise 08:00-19:30 arasındadır ve manastır haftanın her günü açıktır.
Sümela Manastırını Gezmek Ne Kadar Sürer?
Sümela Manastırını gezmek ne kadar sürer sorusu, ziyaret planı yapanlar için oldukça önemlidir. Manastıra ulaşmak için Trabzon’dan Maçka’ya, oradan da Altındere Vadisi’ne gitmek gerekir.
Toplamda yaklaşık 45 km’lik bir yolculuk sonrası otopark alanına ulaşılır. Otoparktan manastıra shuttle servisleriyle veya yaklaşık 1 km’lik bir yürüyüşle ulaşabilirsiniz. Manastırın kendisini gezmek genellikle 1-2 saat sürer. Ancak, doğa yürüyüşü ve çevreyi keşfetmek isterseniz, toplam ziyaret süresi 3-4 saate kadar uzayabilir.
Sümela Manastırı’na Nasıl Çıkılır?
Sümela Manastırı’na çıkmak için öncelikle manastırın giriş kapısına ulaşmanız gerekir. Manastır’a yalnızca bu dar giriş kapısından erişim mümkün olduğundan, 80 cm eninde ve 1.70 cm boyundaki bu kapıdan geçmeniz gerekmektedir. Kapıyı geçtikten sonra, yaklaşık üç metre uzunluğunda ve aynı genişlikte bir tüneli aşarak manastırın içine ulaşabilirsiniz.
Sümela Manastırı nasıl yapıldı sorusunu sizler için cevapladık ve manastır hakkında merak edilen tüm detayları aktardık! Eğer Trabzon’a yolunuz düşerse, bu eşsiz yapıyı mutlaka ziyaret edin.