Antalya’da toplu ulaşımın ilk adımları motorlu araçlardan çok önce at, eşek ve develerle atıldı. Kent tarihçisi Hüseyin Çimrin, “Bir Zamanlar Antalya – Yakın Geçmişe Yolculuk” adlı kitabında, 1950’li yıllarda Antalya’daki ulaşımın ilginç detaylarını gün yüzüne çıkardı.
100 BİN HAYVANA NE OLDU
Çimrin’in anlatımına göre cumhuriyetin ilk yıllarına ait kayıtlara göre, sadece Antalya’da ulaşım amaçlı kullanılan 58 bin at, 34 bin eşek ve 8 bin deve bulunuyordu. O dönemde şehir içi ve köyler arası taşımacılıkta en yaygın kullanılan araçlar bu hayvanlardı. Kentin caddelerinde buğday yüklü develer, su taşıyan eşekler ve katırlar sıkça görülürdü.
DEVELER İÇİN ÖZEL PARK
Hatta develer için özel bir park alanı bile yapılmıştı. Bugünkü Değirmenönü Caddesi’nde, Antalya 2000 binasının batısında yer alan mekanik otoparkın bulunduğu alan, eskiden “Develik” olarak biliniyordu.
ZENGİNLER KULLANIRDI
Eskiden tekerlekli at arabalarını sadece zenginlerin kullandığını belirten Çimrin, “Yük taşımacılığı ise çoğunlukla 'tek atlı araba' ya da 'tokmak araba' adı verilen iki tekerlekli at arabalarıyla yapılıyordu. Bu iki tekerli at arabaları sadece zengin üreticilerde bulunurdu. Bunları tek at çekerdi ve şimdiki yük taşımaya yarayan kamyonetlerin yaptığı işi, o zamanlar bu at arabaları yapardı. At arabalarının da faytonların da durakları vardı. Belirli yerlere sıralanıp müşteri beklerlerdi. Kısa mesafelere yük at arabasıyla taşınır, bazı aileler birkaç sokak öteye taşınacaklarsa, ev eşyalarını at arabasına yüklerlerdi” dedi.
OTOMOBİLİ OLAN TEK KİŞİ
1930’lu yıllarda Antalya’da otomobili olan tek kişi, “Taksici Bahriyeli Osman” olarak tanınan kişi olduğunu kaydeden Çimrin, “Osman Bey, acil hastaları Ford arabasıyla Afyon’un Baladız (bugünkü Gümüşgün) istasyonuna kadar götürür, hastalar buradan trenle İstanbul’a yolculuklarına devam edermiş” sözlerine yer verdi.
