Dijital dünyanın hızla değişen tüketim alışkanlıkları, televizyon dizilerinin bile formatını dönüştürdü. Özellikle mobil kullanıcılar için geliştirilen “dikey diziler”, kısa süreli bölümleri ve telefon ekranına uygun dikey kadrajlarıyla yeni nesil içerik formatı haline geldi. Peki dikey dizi nedir? Tüm detayları yazımızda derledik.
Dikey Dizi Nedir?
Dikey dizi, özellikle akıllı telefonlar ve mobil cihazlar için tasarlanmış, kısa süreli ve dikey formatta çekilen video içerikler olarak tanımlanabilir.
Geleneksel televizyon dizilerinden farklı olarak, dikey diziler genellikle 1 ila 5 dakikalık kısa bölümlerden oluşur ve mobil cihazların ekran boyutlarına uygun bir şekilde, yani dikey kadrajda sunulur.
Bu format, özellikle Çin’de ortaya çıkmış ve hızla dünya geneline yayılmıştır. Dikey diziler, kullanıcıların hareket halindeyken, kısa boşluklarda veya sosyal medya platformlarında hızlı bir şekilde içerik tüketme alışkanlıklarına hitap eder.
Dikey dizilerin en önemli özelliklerinden biri, hızlı tempolu ve yoğun bir hikaye anlatımı sunmasıdır. Bölümler, izleyicinin dikkatini hemen çekecek şekilde tasarlanır ve genellikle tek lokmalık hikayeler sunar.
Bu, izleyicilerin bir bölümü baştan sona izleme olasılığını artırırken, aynı zamanda tüm sezonu bir oturuşta bitirme isteğini de canlı tutar.
Komedi, romantizm, dram veya aksiyon gibi çeşitli türlerde üretilebilen bu diziler, özellikle genç nesillerin ilgisini çekmektedir.
Türkiye’deki Dikey Diziler
Dikey dizi nedir sorusunu açıkladıktan sonra Türkiye’de çekilen dikey dizilere göz atalım.
Türkiye’de dikey dizi formatı, son yıllarda giderek popüler hale gelmektedir. Çin ve ABD gibi ülkelerde büyük başarı yakalayan bu format, Türk yapım şirketleri tarafından da benimsenmeye başlamıştır.
Özellikle MedYapım gibi önde gelen yapım şirketleri, dikey dizi formatını Türkiye’ye taşımak için çalışmalara başlamıştır. Bu kapsamda, mevcut dizilerin özel kurgularla dikey formata dönüştürülmesi veya tamamen bu format için yeni yapımların geliştirilmesi gibi projeler hayata geçirilmektedir.
Türkiye’deki dikey diziler aşağıdaki gibidir:
- Zirvede
- Aşk Mantık İntikam
- O Kadın
- Yelda
- İyi Olan Kazansın
- Aşk Sözleşmesi
- Aklımdan Çıkmıyorsun
- Unutama Beni
- Aşk mı, Para mı?
- Hovarda
- Çarpma
1. Zirvede (2024)
Türkiye'nin ilk dikey formatlı dizisi olarak tanıtılan bu yapım, PUBG Mobile sponsorluğunda çekildi. Hikaye, Uludağ'da geçen bir gençlik macerasını konu alır. Bölümler TikTok'ta yayınlandı ve kısa sürede popülerlik kazandı.
Oyuncular: Pelin Uluksar, Fester Abdü (Deli Mi Ne?), İlayda Kırdı, Burak Apak.
Platform: TikTok (PUBG Mobile hesabı).
2. Aşk Mantık İntikam (Uyarlama, 2024)
Orijinal TV dizisinin (42 bölüm) dikey formata uyarlanmış hali. Her bölüm yaklaşık 1.5 dakika süren kısa kesitlerden oluşur. MedYapım tarafından Çin'de üretilen formatın Türkiye'ye uyarlanan ilk örneği.
Oyuncular: Burcu Özberk, İlhan Şen.
Platform: Özel uygulama (drama shorts) veya dijital mecralar.
3. O Kadın (2024-2025)
Dikey dizi örneklerinden O Kadın, MedYapım'ın yeni orijinal dizisi. Yaklaşık 60 dakikalık toplam içerik, dikey formatta kısa bölümlere bölünmüş. Çekimleri tamamlandı, dram ağırlıklı bir aşk hikayesi.
Oyuncular: Burak Sevinç, Başak Parlak.
Platform: Dijital platformlar (detaylar netleşecek).
4. Yelda (2024-2025)
Türkiye'nin ilk dikey dizilerinden biri olarak lanse edilen yapım. Toplam 600 bölüm planlanmış, ilk sezon 100 bölümden oluşuyor ve çekimler tamamlandı. Cemiyet hayatından gerçek hikayelere dayanıyor, her bölüm 2 dakikalık.
Oyuncular: Yılmaz Kurt (Selçuk), Selin Işık, Esin Övet (konuk).
Platform: YouTube
5. İyi Olan Kazansın (2024)
Türkiye'nin ilk dikey drama dizisi. Çilek Konsept'in Bee Mine koleksiyonu tanıtımı için çekildi, kısa drama bölümleri içerir.
Yapım: Çilek Konsept.
Platform: Instagram
6. Aşk Sözleşmesi (2025)
Dikey dizi olarak GAİN için hazırlanan romantik yapım.
Oyuncular: Yağmur Yüksel (Elif), Samet Kaan Kuyucu (Levent).
Yapım: Bubi Yapım.
Platform: GAİN.
7. Aklımdan Çıkmıyorsun (2024)
PUBG Mobile'ın yeni dikey mini serisi, sürükleyici bir hikaye.
Oyuncular: Feride Özdinç.
Yapım: PUBG Mobile.
Platform: YouTube , TikTok.
8. Unutama Beni (2025)
Yeni çekilen dikey dizi, çekimler başladı.
Oyuncular: Aras Şenol, Melis İşiten.
Platform: Gain Shorts
9. Aşk Mı, Para Mı? (2024)
O Kadın'ın ardından aynı ekiple çekilen ikinci dikey proje, aşk ve para temalı.
Oyuncular: Burak Sevinç, Başak Parlak.
Platform: Gain Shorts
10. Hovarda (2025)
Dikey formatta yeni bir proje, detaylar sınırlı ama ilgi çekici olarak bahsediliyor.
Oyuncular: Batuhan Demir, Berrak Başkan,Enes Ulutaş, Melih Özkaya, Nazlı Kar, Evren Duyal, Sedef Akalın ve Ahmet Kaynak.
Platform: Gain Shorts
11. Çarpma
Paranormal bir hikaye. Dizide, haber fotoğrafçısı Dilan'ın (Yağmur Yüksel) yaşadığı gizemli olaylar ele alınıyor.
Oyuncular: Yağmur Yüksel, Berkay Aydemir.
Platform: Gain Shorts
Bu diziler, Türkiye'de dikey formatın öncüleri olup, çoğunlukla TikTok, YouTube gibi platformlarda veya özel uygulamalarda erişilebilir.
Dikey Dizi Platformu
Dikey dizi nedir sorusu kadar bu yeni formatın hangi platformlarda yayınlandığı da merak ediliyor.
Dikey dizilerin izleyiciyle buluşması için genellikle özel uygulamalar veya dijital platformlar kullanılır. Türkiye’de bu format için özel olarak geliştirilen platformlar henüz yaygınlaşmamış olsa da mevcut dijital platformlar ve yapım şirketleri bu alana yatırım yapmaya başlamıştır.
MedYapım’ın kurmayı planladığı drama shorts uygulaması, Türkiye’de dikey dizilerin yayınlanacağı ilk platformlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Bu uygulama, dikey formatta çekilen veya uyarlanan dizileri kullanıcılara sunmayı hedeflemektedir.
Dikey dizler için en çok proje çıkaran platform ise Gain Shorts oldu. Birden fazla dikey dizi projesi bulunan Gain, dikey dizi konseptine hızla adapte oldu.
Ayrıca, sosyal medya platformları ve YouTube gibi mecralar, dikey dizilerin tanıtımı ve dağıtımı için önemli bir rol oynayabilir. Bu platformlar, kullanıcıların kısa videolara olan ilgisinden faydalanarak dikey dizileri daha geniş kitlelere ulaştırabilir.
Dikey dizi platformlarının en büyük avantajı, kullanıcı dostu arayüzleri ve mobil odaklı tasarımlarıdır. İzleyiciler, bu platformlar üzerinden dizileri istedikleri zaman, istedikleri yerde izleyebilir. Ayrıca, dikey dizilerin kısa süreli olması, yoğun yaşam temposuna sahip bireyler için ideal bir eğlence alternatifi sunar.
Dikey dizi nedir sorusuyla beraber merak edilen tüm detayları derledik!
