Geçtiğimiz günlerde çıkan bir kanun tartışmamalara neden oldu. Buna göre göre turizm çalışanları artık 10 gün çalıştıktan sonra 1 gün izin kullanabilecek. Antalya Temizlik Hizmetleri Yöneticileri Derneği (ANTED) Yönetim Kurulu Başkanı Nurhayat Altay, 14 Temmuz’da yasalaşan turizm çalışanlarının “10 günde bir haftalık izin kullanımı” konusunu değerlendirdi. Başkan Altay, “Altı üstü doldurulmadan, tam olarak aydınlatıcı açıklamalar yapılmadan sektör temsilcileri ile istişare edilmeden alınan bu karar, turizm çalışanlarının hayatına spekülasyon ve kaos tan başka bir şey getirmedi” dedi.
DÜZENLEME İLE İŞLETMELERİN CEZA ALMASININ ÖNÜNE GEÇİLDİ
Altay, “Her sektörde olduğu gibi turizm çalışanlarının da haftalık izin haklarında herhangi bir değişiklik yapılmadı. Çalışanların aylık 30 gün içinde 4 kez izin kullanma hakkı devam ediyor” diyerek, uygulamada esnekliğe gidildiğini ve denetimlerde yaşanan bazı sorunların giderildiğini anlattı. “Özellikle Pazar günü izin kullanımı, işletmelerin yoğunluğu nedeniyle zaten mümkün olmuyordu. Bu, işverene denetimlerde sıkıntı yaratıyordu. ‘6 gün çalış, 7. gün izin’ kuralı bu nedenle esnetildi. Böylece işverenlerin ciddi para ceza almalarının önüne geçildi” diyen Altay, haftalık izin düzenlemesinin turizm çalışanlarının hakları konusundaki çok daha geniş kapsamlı sorunların sadece görünen kısmı olduğunu vurguladı.
TURİZM SEKTÖRÜNDE İŞGÜCÜ SORUNU, YABANCI İŞÇİ İLE ÇÖZÜLMEYE ÇALIŞILIYOR
Kat hizmetlerinde meslek tanımının olmaması nedeniyle, bu alandaki çalışanların konaklama sektöründe genellikle eğitim eksikliğiyle mücadele ettiğine dikkat çeken Altay, Turizm Fakülteleri’nde kat hizmetlerine sadece birkaç saatlik ders ayrıldığını, belediyelerin açtığı kat hizmetleri kurslarının ise zamanla talep azlığı nedeniyle kapandığını aktardı. Özellikle Antalya gibi güney illerinde bu işe, tarlada ya da evde çalışan kadınların yöneldiğini belirten Altay, “Gençlerin bu mesleğe ilgisini artırmalıyız, mevcut deneyimli çalışanlar azalıyor, yeni işçi bulmak zorlaşıyor” dedi. Kat hizmetlerinde talebin düşüklüğü sebebiyle Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan ve Nepal gibi ülkelerden işçi temin edilerek çözüm aranıyor. Ancak bu yabancı işçilerin de genellikle eğitim almamış kişiler olduğu bilgisini veren Altay, asgari ücretle çalışabildikleri için sektör yöneticilerinin bu çalışanları tercih ettiğini, şu anda personelin yüzde 10’unun yabancı olduğunu söyledi.
BİR KAT HİZMETLİSİ GÜNLÜK ODA TEMİZLİĞİNDE STANDARTLARI AŞABİLİYOR
İstihdam sıkıntısı ve maliyet hesapları nedeniyle, bir kat hizmetlisinin günlük oda temizliği sayısının standartların çok üzerine çıktığını belirten Altay, “Avrupa standartlarında, iki kişilik 20 metrekarelik odada; 2 tek kişilik ya da çift kişilik yatak, bir banyo, koltuk ve balkon bulunur. Bu tip oda için standart temizlenecek oda sayısı 14-16 arasında. Mola ve yemek süreleri dahil 8 saatlik çalışma süresinde, otel konseptine göre kaç oda temizlenebileceği hesaplanıyor. Örneğin, 232 odalı bir otel için 22 kat hizmetlisi gerekir. Ancak çalışan sayısı 15’e düşürülürse plan tamamen bozulur. Çalışma Bakanlığı gelip sigorta, personel yemekhanesi, lojman gibi kriterleri denetler ancak 300 odalı otelde kaç kişinin temizlik yaptığını sorgulamaz” dedi.
ASTIM VE BEL FITIĞI MESLEK HASTALIĞI OLARAK KABUL EDİLMİYOR
Kat hizmetlerinde çalışanların yaklaşık yüzde 70’inde görülen astım ve bel fıtığı sorunlarına dikkat çeken Altay, “Sürekli eğilip kalkmak, ağır yük kaldırmak, kimyasallara maruz kalmak işin doğal parçası ancak ne yazık ki meslek hastalığı sayılmıyor” diye konuştu.
KAT HİZMETLİLERİNE YÖNELİK TACİZ CEZASIZ KALIYOR
Taciz olaylarının kat hizmetlerinde sık yaşanan ancak konuşulmayan bir sorun olduğuna vurgu yapan Altay, “Dernekler olarak konuyu gündeme getirmedik. Çoğu mağdur yaşadıklarını gizliyor. Türkiye’de kadın olmak zor; yaşadıklarını anlatmıyorlar. Personelimle yaşadığım taciz olaylarını acenteye bildirdik ama misafir kalmaya devam etti. Yasal düzenleme olmadığı ve cezalandırılmadığı sürece, işletmelerin inisiyatifine bırakılıyor. İşletme gelir kaybını göze almıyor. Biz çalışma saatlerini değiştirerek personelin müşteriyle karşılaşmasını azaltmaya çalışıyoruz. Ancak otel yönetiminin misafire herhangi bir yaptırım uyguladığını görmedim” ifadelerini kullandı.
TL’NİN DEĞER KAYBI, TURİSTLERİN ÇALIŞANA DAVRANIŞINI ETKİLİYOR
Ülke ekonomisindeki zayıflamanın, Türkiye’ye gelen yabancı turistlerin çalışanlara yönelik tutumunu da etkilediğini belirten Altay, “Bir ülkenin parasının değeri, insanının saygınlığını yansıtır. TL’nin değer kaybı ile birlikte turistlerin çalışanlara bakışı değişiyor. Biz hepimiz onlar açısından eğitimsiz, hırsız ve fakir gibi algılanıyoruz. Kötü muameleyle karşılaşmak artık sıradan” dedi.
