Türkiye’de kişi başına düşen kentsel yeşil alan miktarı son 40 yılda 7 m2’den ortalama 10 m2’ye çıkmış. Bu rakama hayvanat bahçeleri, mesire alanları ve çocuk parkları da dâhil. Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalar, iyileştirmeye yönelik atılan adımların yetersizliğine işaret ediyor. Kentlerde imar rantının belirlediği plan değişiklikleri, daha yüksek binalar, daha fazla inşaat alanı ve daha çok ısı adasının ortaya çıkmasına yol açarken, mevcuttaki yeşil alanların farklı kullanımlarla işgal edilmesi kentte yaşayanların nefes alma alanlarını kısıtlıyor.
AMSTERDAM’DA 45, STOCKHOLM’DE 90, ANTALYA’DA 8.3 M2 YEŞİL ALAN
Antalya Körfez Gazetesi muhabiri Yusuf Yavuz'un haberine göre, Kasım 2024’de düzenlenen bir sempozyumda konuşan dönemin Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, kentte kişi başına düşen yeşil alan miktarının 8.3 m2 olduğunu açıklamıştı. Bu oran, Türkiye ortalamasının da altında kalıyor. Türkiye’nin turizm başkenti olarak tanıtılan Antalya’daki kentsel yeşil alanların oranı, dünyanın başka birçok ülkesindeki turizm kentlerine göre de oldukça düşük görünüyor. Dünyada birçok kentte kişi başına düşen yeşil alan miktarları Amsterdam’da 45, Madrid’de 14, New York’ta 27, Stockholm’da 90, Pekin’de 88, Viyana’da ise 60 metrekare olarak kaydedilmiş. Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarına göre kentlerde 5 dakikalık yürüme mesafesinde kişi başına en az 9 m2’lik yeşil alanın bulunması sınır değer kabul ediliyor. Birçok ülkenin ortalaması kişi başına 20 m2 yeşil alan olarak belirtiliyor.
PARKLAR İŞGAL ALTINDA, TAKSİ DURAĞI DA VAR MUHTARLIK BİNASI DA
Antalya’da kişi başına düşen kentsel yeşil alan miktarının bu kadar düşük olmasına karşın mevcuttaki yeşil alanların farklı kullanımlarla işgal edilmesi kent halkının da tepkisini çekiyor. Konyaaltı ilçesinde yaşayan vatandaşlar, Altınkum Mahallesi’ndeki Zübeyde Hanım Parkı ile Konyaaltı Kent Meydanı’nı çevreleyen parkın taksi durakları, muhtarlık binası ve farklı kullanımlarla işgal altında olduğunu belirterek işgallerin kaldırılması için harekete geçti.
MAHALLE HALKI TEPKİLİ: ‘PARKLARIMIZI ELİMİZDEN ALDILAR’
Konyaaltı’ndaki birçok park ve yeşil alanın mevzuata aykırı şekilde UKOME kararları ile işgal edildiğini dile getiren vatandaşlar, “Taksi durakları maalesef parklarımızı elimizden aldılar. Mahalle halkı parka girerken neredeyse izin alacak duruma geldi. Bu işgallerin bir an önce sonlandırılmasını, parkların ve yeşil alanların amacına uygun kullanıma açılmasını istiyoruz” görüşünü dile getirdi.
KONYAALTI BELEDİYESİ’NDEN ‘MUHTELİF KULLANIM’ YANITI
Konuyla ilgili öncelikle Konyaaltı Belediyesi’ne bir dilekçe ile başvuran vatandaşlar, sorunun çözülmesini talep etti. Konyaaltı Belediyesi’nin dilekçeye verdiği yanıtta, park içerisinde yer alan Altınkum Taksi ile Sahil Taksi duraklarının herhangi bir imar planı değişikliğine dayanmadığı, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde ise ‘muhtelif kullanım’ olarak belirtilen uygulamalar kapsamında yapıldığı bildirildi. Konyaaltı Belediyesi’nin yanıtında ayrıca UKOME kararı ile ilgili yetkinin Büyükşehir Belediyesi’nde olduğu ve bu kurumdan bilgi alınması gerektiği belirtildi.
BÜYÜKŞEHİR BİRİMİ: ‘BİZİM YETKİ VE SORUMLULUĞUMUZDA DEĞİL’
Bunun üzerine Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne yazılı başvuruda bulunan vatandaşlar, Konyaaltı ilçesi sınırlarında bulunan yeşil alan ve çocuk parklarının amacı dışında kullanıldığını, Muhtarlık binası ve taksi durakları ile işgal edildiğini belirterek çözüm istendi. Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin başvuruya verdiği yanıtta ise Konyaaltı ilçesindeki park ve yeşil alanların işgal edilerek amacı dışında kullanımlarına ilişkin iş ve işlemlerin ilgili Kent Estetiği Daire Başkanlığının yetki ve sorumluluğunda olmadığı belirtildi. Genel Sekreter Yardımcısı Vekili Hüsamettin Elmas imzasıyla verilen yanıtta, konunun dilekçe sahibine de iletilmesi istendi.
VATANDAŞLAR PARKLARI İÇİN ÇALMADIK KAPI BIRAKMADI
Bu yanıt üzerine yine çözümsüzlükle baş başa kalan vatandaşlar, bu kez de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurdu. Açık Kapı uygulaması üzerinden yapılan başvuruda, Altınkum Mahallesi’ndeki parkların UKOME kararı gerekçe gösterilerek amaç dışı kullanıldığı ve taksi durağı yapıldığı belirtildi. Yapılan uygulamanın 3194 Sayılı İmar Kanununa aykırı olduğu belirtilen başvuruda, UKOME kararları ile imar planlarının değiştirilemeyeceği yönündeki Danıştay kararının bulunduğu hatırlatıldı. Başvuruda ayrıca parkların amacı dışında kullanılmasının Anayasa’nın 35. ve 56. Maddelerine aykırılık teşkil ettiği de vurgulanarak işgallerin sona erdirilmesi, sorumlular hakkında ise adli ve idari soruşturma açılması talep edildi.
ÇEVRE ŞEHİRCİLİK: ‘AMACI DÂHİLİNDE KULLANIMA AÇILSIN’
Vatandaşların başvurusuna yanıt veren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, ilgili belediyelere yazı yazarak parklarda taksi durağı yapılmasına dayanak olarak gösterilen UKOME kararının mevcut imar planına aykırı olup olmadığı yönünde bilgi talep edildiği bildirildi. 3194 sayılı imar kanunu ve yürürlükte bulunan imar planı yönetmelikleri ile ilgili tüm mevzuatlar kapsamında konunun incelenmesinin istendiği belirtilen İl Müdürlüğünün yazısında, “gerekmesi halinde belediye meclisinde yeni bir karar alınarak bu taşınmazların amacı dâhilinde kullanımına açılması ve konu hakkında yürütülen iş ve işlemler hakkında ilgilisine iletilmek üzere tarafımıza bilgi verilmesi…” ifadelerine yer verildi.
