2025 yılının en kritik sınavları adım adım yaklaşırken, milyonlarca gencin ve ailesinin kalp atışları hızlanıyor. 15 Haziran 2025 Pazar günü yapılacak Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavı ve 21-22 Haziran’da gerçekleşecek olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) öncesi, sınav kaygısı toplumun büyük bir kesimini etkisi altına almış durumda. Eğitim Danışmanı Rukiye Orhan, bu süreçte yalnızca sınava girecek öğrencilerin değil, onların yakın çevresinin de yoğun kaygı yaşadığını belirterek, hem öğrencilere hem de ebeveynlere yol gösterici nitelikte önerilerde bulundu.
SINAV KAYGISI: ÖĞRENİLEN BİLGİNİN ÖNÜNDEKİ ENGEL
Orhan’a göre sınav kaygısı, öğrencinin sınav sonucu üzerinden genel bir başarısızlık algısı oluşturması ve bu durumu kişisel bir yetersizlik gibi hissetmesiyle ortaya çıkıyor. “Bu yoğun kaygı hali, öğrencinin bildiklerini sınavda etkili bir şekilde kullanmasını engeller” diyen Orhan, bir miktar kaygının doğal ve hatta motive edici olduğunu vurguluyor. Orhan, bu kaygı kontrol edilemez hale geldiğinde, panik ve başarısızlık kaçınılmaz olabildiğine dikkat çekiyor.
KAYGININ BELİRTİLERİ VE TÜRLERİ
Sınav kaygısının zihinsel, duygusal ve davranışsal pek çok belirtisi olduğunu aktaran Orhan; unutkanlık, dikkati toplayamama, gerginlik, sinirlilik, uyku düzensizliği ve iştahsızlık gibi semptomlara dikkat çekiyor. Kaygının türlerini, Performans Kaygısı, Beklenti Kaygısı, Yetersizlik Kaygısı, Sınav Formatı Kaygısı ve Sosyal Kaygı olarak tanımlayan Orhan, bu durumların öğrencinin sınav başarısını doğrudan etkileyebileceğinin altını çiziyor.
SINAV SÜRECİNE YÖNELİK TAVSİYELER
Eğitim Danışmanı Orhan, öğrencilerin sınav sürecine daha sağlıklı hazırlanmaları için şu önerilerde bulunuyor:
-
Planlama ve Zaman Yönetimi: Etkili bir çalışma takvimi oluşturulmalı. 25-30 dakikalık çalışma periyotları ardından 5-10 dakikalık molalar verilmeli.
-
Sağlıklı Yaşam Alışkanlıkları: Dengeli beslenme ve düzenli uyku zihinsel performansı artırır.
-
Doğru Kaynak Seçimi ve Tekrar: Öğrenilen bilgilerin düzenli tekrar edilmesi önemlidir.
-
Stresle Baş Etme: Nefes egzersizleri, fiziksel aktivite, meditasyon gibi yöntemlerle stres yönetimi sağlanabilir.
-
Sınav Günü Hazırlığı: Malzemelerin eksiksiz olması, sınav öncesi rahatlatıcı tekniklerin uygulanması tavsiye edilir.
AİLELERE DÜŞEN ROL: ELEŞTİRİDEN UZAK, DESTEKLEYİCİ YAKLAŞIM
Orhan, ailelerin kendi kaygılarını çocuklarına yansıtmamaları gerektiğini belirterek şöyle konuştu: “Çocuklarınız sizin hayallerinizi gerçekleştirmek için yaşamıyorlar. Onların da kendi amaçları ve hedefleri var. Bu süreçte yanlarında olduğunuzu hissettirmeniz en büyük destek olacaktır.” Ailelerin “Benim zamanımda...” gibi kıyaslayıcı cümlelerden kaçınarak, geçmişi sadece örnekleme amacıyla kullanmaları gerektiğini söyleyen Orhan, öğrencinin bu ilk büyük sınavlarının onların hayattaki tek belirleyicisi olmadığını vurguladı.
SINAV ESNASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Sınav sırasında yapılması gerekenler hakkında da detaylı bilgiler veren Orhan, kitapçığın ve cevap kâğıdının kontrolü, zor soruların atlanarak turlama yöntemiyle çözülmesi, zaman kontrolü, konsantrasyonun bozulması durumunda kısa aralar verilmesi, nefes egzersizleri ile kaygının düşürülmesi gibi tekniklerin öğrencilerin başarısını doğrudan etkileyebileceğini dile getirdi.
SON SÖZ: İNANÇ VE HAZIRLIK BAŞARIYI GETİRİR
Sözlerinin sonunda öğrencilere ve ailelerine moral vermeyi ihmal etmeyen Rukiye Orhan, “Uzun vadeli ve sistemli bir çalışma sürecinin sonunda gelen hazırlık, başarıyı da beraberinde getirir. Öğrenci, potansiyelini en iyi şekilde kullandığına inanıyorsa, sınavda da başarılı olacaktır” dedi. Tüm öğrencilere ve ailelerine başarılar dileyen Orhan, sınavların hayatın sadece bir aşaması olduğunu hatırlatarak, gençlerin hayat yolculuğunda desteklenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.