Antalya Büyükşehir Belediyesi Antalya Su ve Atıksu İdaresi (ASAT) kentin ilk içme suyuna yönelik atılan adımları içeren bir çalışma kaleme aldı. Önemli tarihçilerin alıntılarından derlenen araştırmada kentin su tarihine ışık tutuldu. Çalışmaların ilk kimler tarafından başlatıldığı ve çalışmalarda gelinen aşamalar anlatıldı.
İLK KEZ PROJE HAZIRLANDI
Antalya’da modern anlamda ilk içme suyu projesine yönelik çalışmalar, Cumhuriyet’in ilk yıllarında dönemin Antalya Mutasarrıfı Hilmi (Uran) Bey döneminde başlatıldı. Hilmi (Uran) Bey, 29 Ekim 1921 ile 22 Ağustos 1923 tarihleri arasında Antalya Mutasarrıflığı görevini yürüttü. Kentin en önemli sorunlarından biri olan temiz içme suyu eksikliği, bu dönemde ilk kez kapsamlı bir proje ile ele alındı.
KUYU SULARI TÜKETİLDİ
Hilmi (Uran) Bey, Antalya’da görev yaptığı süre boyunca şehirde bol miktarda su bulunmasına rağmen bu suların açık kanallardan aktığını, her türlü kirliliğe açık olduğunu ve içme suyu olarak kullanılamadığını belirtti. Bu nedenle kent halkının çoğunlukla sarnıç ve kuyu sularını tükettiği ifade edildi.
BORULAR SİPARİŞ EDİLDİ
Antalya Körfez Gazetesi muhabiri Ertuğrul Gün'ün haberine göre; içme suyu ihtiyacının hayati bir mesele olduğunu düşünen Uran, civarda içilebilir nitelikte bir memba tespit etti ve su mühendisi Hüseyin Rıfkı Bey ile anlaşarak isale hattı projesini hazırlattı. Proje tamamlandı, gerekli borular sipariş edildi ve finansman için belediye ile Hususi İdare kaynakları kullanıldı.
TAYİN OLDU PROJE KALDI
Ancak Hilmi (Uran) Bey’in Antalya’dan Adana Mutasarrıflığına tayin edilmesiyle birlikte proje yarım kaldı. Borular Antalya Limanı’na ulaşmasına rağmen çalışmalar devam ettirilmedi. Hilmi Uran, 1956 yılında kaleme aldığı ve 1958’de yayımlanan “Hatıralarım” adlı eserinde, görevden ayrıldıktan sonra projenin sahipsiz kaldığını ve boruların yıllarca Antalya sokaklarında atıl vaziyette durduğunu üzüntüyle anlattı.
ŞEHİR İLK ELEKTRİĞİNE KAVUŞTU
Antalya’nın altyapı tarihindeki bir diğer önemli adım ise elektrik üretimi oldu. 1925 yılında elektrik üretme yetkisi Antalya Belediyesine verildi. 1928’de Düden Nehri’nden beslenen hidroelektrik santralinin faaliyete geçmesiyle şehir ilk elektriğine kavuştu. Santral, günümüzde restore edilerek şehir mirası olarak korunmayı bekliyor.
