Akdeniz'in en önemli yuvalama alanları olan Türkiye sahilleri, caretta caretta ve chelonia mydas türü deniz kaplumbağaları için hayati bir rol oynuyor. Antalya'nın Lara sahillerinden başlayarak Manavgat'a kadar uzanan yaklaşık 60 kilometrelik kumsallar, Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) ekipleri tarafından titizlikle korunuyor. Her yıl mayıs ayında başlayan yuvalama sezonu, eylül sonuna kadar devam ederken, binlerce yavru kaplumbağa bu kumsallarda dünyaya gelerek denizle buluşuyor. Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay kıyıları da bu türler için en önemli yuvalama bölgeleri arasında yer alıyor.
YERLİ TAKİP CİHAZI BİLİMSEL ÇALIŞMALARI HIZLANDIRACAK
Bilim insanları, deniz kaplumbağalarının göç yollarını ve yaşam alanlarını takip etmek amacıyla uydu takip cihazları kullanıyor. Ancak bu cihazların yüksek maliyeti, bilimsel çalışmaları kısıtlıyordu. Türkiye'nin önde gelen uydu ve uzay teknolojileri firmalarından biri, Hacettepe Üniversitesi Teknokent bünyesindeki EKAD ile iş birliği yaparak bu soruna çözüm getirdi. Firma, yurt dışından 5 bin dolara ithal edilen uydu takip cihazlarının yerli ve milli versiyonunu üretti. Bu cihazlar sayesinde daha fazla kaplumbağaya takip cihazı takılabilecek ve bilimsel veriler ücretsiz bir şekilde toplanabilecek.
İLK DENEME BAŞARIYLA GERÇEKLEŞTİRİLDİ
EKAD Başkanı Dr. Ali Fuat Canbolat, ilk yerli uydu takip cihazının deneme çalışmalarına Antalya Belek'te başladıklarını duyurdu. Yetişkin bir caretta caretta'ya takılan cihaz, kaplumbağanın denize salınmasıyla birlikte test sürecine girdi. Canbolat, bu projenin başarılı olması durumunda 2026 yılında ilgili bakanlıklar ve basının katılımıyla bir tören düzenlemeyi planladıklarını belirtti. Firma, ürettiği cihazları EKAD'a ücretsiz olarak sağlayarak, derneğin mali yükünü hafifletecek ve nesli tehlike altındaki bu türlerin korunmasına yönelik çalışmalara büyük bir katkıda bulunacak. Bu gelişme, Türkiye'nin bilim ve teknoloji alanındaki ilerlemesinin yanı sıra, doğal varlıklarını koruma konusundaki kararlılığını da gözler önüne seriyor.
