Türkiye’de 1990’ların sonu ve 2000’lerin başında televizyon izlemek bir başkaydı. Bu dönemde yaşayan milyonlarca çocuk sabahları okula gitmek için erken kalkar ve kahvaltı yaparken çizgi film izlerdi. O dönemde her televizyon kanalının sabah saat 07.00 ile saat 09.00 arasında bir çocuk kuşağı olurdu. Hafta sonları bu saat 13.00’a kadar uzar ardından da magazin programları başlardı. 2000’lerin sonunda kadar bu kuşaklar devam etti ama ardından birden yok olmaya başladı.
ÖZEL KANALLAR KURULUYOR
Türkiye’de 90’lı yıllarda özel kanallarla tanışmaya başladı. O dönemde herkesin ulaşabildiği televizyon kanalları yerlerini şifreli kanallara bırakmaya başladı. Türk izleyici ise ilk başlarda bu durumu yadırgasa da ilerleyen yıllarda bu duruma uyum sağladı ve artık çocuk kanalları, maçlar ve film kanalları hep ücretli bir hale geldi. Bu durumdan dolayı o dönem herkese açık yayın yapan kanallar, çocuklar için televizyon kuşakları oluşturdu.
ÇİZGİ FİLM KUŞAĞI
O dönmelerde çocuk kanallarının ücretli olmasını bilen herkese açık kanallar, her sabah çocukların okula gitme saatlerinde izleyebilmesi için çocuk kuşakları oluşturdu. Bu sayede hem kanallarına izleyici çektiler ve reklam ile izlenme gelirleri artı. Sevimli Hayalet Casper, Şirinler, Transformers, Batman, Örümcek Adam, Scooby-Doo, Andy’nin Nesi var ve Ben10 gibi dönemin pek çok baba çizgi filmleri, bu kanallarda yayınlandı. Fakat 2000’lerin sonunda televizyonlar yavaş yavaş çocuk kuşağından vazgeçmeye başladı.
ÇİZGİ FİLMLER NEDEN KALDIRILDI?
Televizyonlarda çocuk kuşaklarının yavaş yavaş kaldırıma sebebi aslında Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK), 2000’lerin ortalarında getirdiği düzenlemelerden oldu. RTÜK, 2000’li yılların sonunda doğru televizyonlarda çocuklara yönelik yayınlarda şiddet, olumsuz içerik, reklam sınırlamaları konusunda çok sıkı kurallar getirdi. Bu kararlardan dolayı çocukları etkileyen, abur cubur, şekerleme reklamı yapılması yasaklandı. Bu olaydan dolayı televizyonların reklam gelirleri azalmaya başladı.
RTÜK DÜZENLEMELERİ
RTÜK’ün yeni kurallarından dolayı televizyonlarda artık çocuklara yönelik reklamlar yapılamadığı için kanallar büyük gelirler kaybetti. İlerleyen yıllarda gelirler azalmaya başladığını fark eden kanal sahipleri çocuk kuşaklarından yavaş yavaş vazgeçmeye başladı. Bu süreçte sadece çocuklara özel televizyon kanallarının kurulması da rekabeti daha da artırdı ve büyük televizyon kanalları artık çizgi film yayınlarını kesti.
ÇİZGİ FİLMLER KALDIRILDI
Fakat sadece RTÜK düzenlemeleri buna neden olmadı. Başta da bahsettiğimiz gibi 200’li yıllarda pek çok çizgi film kanalı ücretliydi ve çizgi film izlemek isteyen vatandaşların bir dekoder alması gerekiyordu. 2000’lerin sonlarına doğru sadece çocuklara özel yayınlar yapan ve ücretsiz olan TRT Çocuk gibi kanallarda çıkmaya başladı. Bu durumda rekabete yeni bir boyut getirdi ve kanallar çocuk kuşağı izleyicileri hızla azaldı. Ayrıca YouTube, Netflix Kids, Disney+ gibi platformlar yaygınlaşması da bu rekabeti daha da kızıştırdı. Bu yüzden kanallar, çizgi film kuşaklarında vazgeçti ve artık sabah saatlerine genelde Müge Anlı ve Esra Erol gibi sunucuların sunduğu programlar yerleştirildi.
