İnme, dünya genelinde ciddi bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor. Her yıl, milyonlarca insan bu acı verici durumu yaşıyor. Türkiye'de de durum pek farklı değil. Ancak, inme sadece bireylerin değil, toplumların da önemli bir sağlık meselesi olarak karşımıza çıkıyor. İşte inme vakalarının çarpıcı gerçekleri ve getirdiği yükler... Peki inmeyi tetikleyen faktörler nelerdir, inme anında ne yapılmalı ve sonrasında nelere dikkat edilmeli? Tüm bunların cevabı haberimizde.
KANSERDEN SONRA DÜNYANIN EN BÜYÜK KATİLİ...
İnme, felç olarak da bilinen ani bir sağlık krizi olarak tanımlanıyor. İnme beyin damar hastalıklarının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Vakaların yaklaşık %85'i damar tıkanıklıklarından kaynaklanırken, geri kalan %15'i ise beyin kanamalarına bağlı olabiliyor. Kadınlarda, özellikle hormonal değişikliklerin etkisiyle, inme daha sık görülüyor. Türkiye İstatistik Kurumu raporlarına göre, 2021'de kaydedilen ölümlerin yaklaşık %18.9'u beyin damar hastalıklarından kaynaklanıyordu. İnme, erişkinlerde kalp hastalıkları ve kanserden sonra dünyanın en büyük "katili"lerinden biri... Ayrıca, sakatlık, yatağa bağımlılık veya bakıma muhtaç yaşam, inmenin bir numaralı sonucu olarak karşımıza çıkıyor.
İNME NEDİR, NEDEN İNER?
Türkiye'de son yıllarda inme vakalarında gözle görülür bir artış yaşanıyor. Ancak, bu sadece istatistiklerdeki bir yükselişten çok daha fazlası. İnme, ani ve ciddi sonuçlar doğurabilen bir sağlık krizi olup, doğru bilgi ve hızlı müdahale hayat kurtarıcı olabilir. İşte inmenin nedenleri, belirtileri ve önlemlerle ilgili önemli bilgiler... İnme, beynin bir bölgesine yeterince kan gitmemesi veya bir kan damarının patlaması sonucu o bölgenin işlevlerini yerine getirememesi durumunda ortaya çıkıyot. Bu genellikle bir pıhtı (ischamik inme) veya bir kanama (hemorajik inme) nedeniyle oluşabilir. İnmenin nedenleri arasında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet, sigara içmek, obezite, stres ve hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörler bulunuyor.
İNMENİN BELİRTİLERİ NELERDİR? İNME ANINDA NE YAPILMALI?
İnme, aniden ortaya çıkan belirtilerle kendini gösteriyor. Bunlar arasında yüzde asimetri, konuşma güçlüğü, kol veya bacaklarda güçsüzlük, ani görme kaybı veya baş dönmesi gibi belirtiler yer alabilir. Bu belirtiler fark edildiğinde hemen 112'yi aramak ve kişiyi sakinleştirmek önemlidir. Hızlı müdahale beyin hasarını minimize edebilir ve hayat kurtarabilir.
İNME SONRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
İnme geçiren kişilerin rehabilitasyon süreci önemlidir. Doktorların önerdiği fizik tedavi, konuşma terapisi ve diyet değişiklikleri gibi tedavilerle birlikte, aile ve yakın çevrenin desteği de büyük önem taşır. Sigara içme, sağlıksız beslenme ve stres gibi inme riskini artıran faktörlerden uzak durmak da önemlidir.
İNMEYİ TETİKLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?
İnme riski yaşla birlikte artar, ancak gençlerde de görülebilir. Kadınlarda hormonal değişiklikler, özellikle de hamilelik ve doğum kontrol hapları gibi faktörler, inme riskini artırabilir. Erkeklerde ise yüksek tansiyon ve alkol tüketimi gibi risk faktörleri daha belirgindir. Pıhtı atması, inme riskini artıran ciddi bir durumdur. Bu durumu tetikleyen faktörler arasında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, sigara içme, diyabet, aşırı alkol tüketimi, obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve stres bulunuyor. Türkiye'de inme vakalarının artması, sağlık bilincinin ve erken müdahalenin önemini vurguluyor. Her bireyin, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek ve risk faktörlerinden kaçınarak inme riskini azaltabileceği unutulmamalı. Ayrıca, belirtileri bilmek ve acil durumlarda doğru müdahaleyi yapabilmek hayati önem taşıyor.
