Türkiye’de kırmızı et hem üretimde hem de sofralarda hızla geriliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına ilişkin açıkladığı verilere göre, kırmızı et üretimi bir yılda yüzde 11,7 azalarak 2 milyon 105 bin 895 tona düştü. Uzmanlar bu düşüşün yalnızca üretimle sınırlı kalmadığını, artan fiyatlarla birlikte kişi başı tüketimin de dünya ortalamasının altında olduğunu vurguluyor.
KIRMIZI ET ÜRETİMİ DÜŞÜYOR
TÜİK’in verileri, kırmızı et üretiminde tüm hayvan türlerinde ciddi düşüş yaşandığını ortaya koydu. 2023’te 2 milyon 384 bin ton olan toplam kırmızı et üretimi, 2024’te yüzde 11,7'lik kayıpla 2 milyon 105 bin tona geriledi. Sığır eti üretimi yüzde 11,2 düşerek 1 milyon 483 bin ton olurken, koyun eti üretimi yüzde 10,5 azalışla 509 bin tona, keçi eti yüzde 22,8 gerileyerek 99 bin tona ve manda eti yüzde 10,4 düşerek 13 bin tona indi.
TÜKETİM DÜNYA ORTALAMASININ ALTINDA
Üretimdeki düşüş ve enflasyondaki yükseliş sofralara da doğrudan yansıdı. Türkiye’de kişi başına kırmızı et tüketimi yıllık sadece 16,6 kilogram ile dünya ortalaması olan 18,1 kilogramın altında kalıyor. OECD ülkelerinde bu rakam ortalama 34,8 kilogram iken, Avrupa’da 34,5 kilogram seviyesinde. Uzmanlar, ithalat politikalarına rağmen bu açığın kapatılamadığını ve etin artık lüks bir tüketim kalemi haline geldiğini söylüyor.
İTHAL HAYVAN GETİRMEK ÇÖZÜM DEĞİL
Uzmanlar, turizm sezonunun başlaması ve yem maliyetlerinin artmasıyla birlikte kırmızı et fiyatlarının bin liraya ulaşabileceği uyarısında bulundu. Uzun yıllardır süren ithalat politikaları da fiyat artışını durdurmakta yetersiz kaldı. Tarım Yazarı Gazi Kutlu, “İthal hayvan getirmek çözüm değil. Üretim artmadıkça vatandaşın uygun fiyata ete ulaşması mümkün değil,” dedi.
YOKSULLUK GİDEREK DERİNLEŞİYOR
Kırmızı etin sofralardan uzaklaşmasının bir diğer nedeni de derinleşen yoksulluk. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in paylaştığı verilere göre, 2024’te aşevinden yemek alan kişi sayısı yüzde 87 artarak 65 bin 414’e ulaştı. Türkiye nüfusunun yüzde 16’sı düzenli sosyal yardıma muhtaç durumda.