Türkiye ile AB'nin tarımsal alanda işbirliğini ve ticaretini artırmak amacıyla Bürüksel'de bulunan Türkiye'nin AB Daimi Temsilciliğinde 'Daha Rekabetçi ve Sürdürülebilir Tarımsal Gıda Değer Zincirlerine Dogru' konulu bir toplantı düzenlendi. BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan ve Mehmet Ali Can, toplantıda Bulgaristan sınırında yaşanan sorunlara değinerek, çözüm önerilerini sundu. Rakamların AB’yi yalnızca bir pazar değil, önemli bir ortak olarak gösterdiğini söyleyen Mehmet Ali Can, “İhracatımızda özellikle Bulgaristan Kapitan Andreevo sınır kapısında karşılaşılan uygulamalar sektörümüze ciddi yükler getiriyor.” dedi.
PATRONLAR DERDİNİ ANLATTI
Türkiye'nin AB Daimi Temsilcisi Büyükelçi Faruk Kaymakçıoğlu'nun ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya AB Daimi Temsilci Yardımcısı Bahar Güçlü, Avrupa Komisyonu Sağlık ve Gıda Güvenliği Genel Müdürlüğü İkili Uluslararası İlişkiler Birim Başkanı Caroline Boeshertz, TİM Tarım Kurulu Başkanı Melisa Tokgöz Mutlu ve AB delegasyonundan temsilciler katıldı. Toplantıda bölgeyi Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan ve Mehmet Ali Can temsil etti. BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan ve Mehmet Ali Can, toplantıda Bulgaristan sınırında yaşanan sorunlara değinerek, çözüm önerilerini sundu.
DOMATES, BİBER VE KİRAZ İLK SIRALARDA
BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Can, konuşmasında Bulgaristan sınırında yaşanan sorunlara dikkat çekti. AB ile Türkiye'nin tarımsal alanda işbirliğinin önemine vurgu yapan BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Can, "Bizler de yaş meyve ve sebze sektörü temsilcileri olarak, Türkiye ile Avrupa Birliği arasında karşılıklı anlayışa dayalı, yapıcı bir iş birliğinin geliştirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Sektörümüz, Türkiye–AB ticaretinde stratejik bir konuma sahiptir. 2025 yılının Ocak–Ağustos döneminde gerçekleşen toplam yaş meyve sebze ihracatımızın yüzde 34’ü Avrupa Birliği ülkelerine yapılmış, bu da yaklaşık 596 milyon kilogram ve 690 milyon dolar değerine karşılık geliyor AB’ye en fazla ihraç ettiğimiz ürünlerimiz arasında domates, biber ve kiraz ilk sıralarda yer alıyor." dedi.
EK MALİYETLERE SEBEP OLUYOR
Rakamların AB’yi yalnızca bir pazar değil, önemli bir ortak olarak gösterdiğini söyleyen Mehmet Ali Can, "Türkiye, yakın coğrafyası, yüksek üretim kapasitesi ve yıl boyu kesintisiz tedarik imkânıyla AB için stratejik öneme sahip bir tedarikçisidir. Bununla birlikte, ihracatımızda özellikle Bulgaristan Kapitan Andreevo sınır kapısında karşılaşılan uygulamalar sektörümüze ciddi yükler getirmektedir. AB’nin 2019/1793 sayılı regülasyonu kapsamında ürünlerimizin bir kısmı yüzde 10 ila yüzde 30 oranında analizlere tabi tutulmakta, tüm ürünlerde ise yüzde 100 bitki sağlığı kontrolü yapılmaktadır. Bu uygulamalar, ihracatçılarımız açısından gecikmelere ve TIR başına bin 200-bin 800 EURO’ya varan ek maliyetlere sebep oluyor. Yine de şunu özellikle belirtmek isterim ki, uyum konusunda kayda değer ilerlemeler sağlandı. Örneğin, en fazla bildirime konu olan ürünümüz biberde 2020 yılında 108 olan RASFF bildirim sayısı, 2024’te 33’e, 2025 Eylül itibarıyla ise 21’e düşmüştür. Bu, ihracatçılarımızın gıda güvenliğine verdiği önemin ve yüksek standartlara uyum konusunda ilerleme kaydedildiğini açıkça gösteriyor." diye konuştu.
GIDA İSRAFI VE ZAMAN KAYBI
BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Can, konuşmasında yaşanan sorunlara çözüm önerilerini ifade etti. Can, “Öncelikle, domates ve seçilen diğer ürünlerde analiz sıklıklarının kademeli olarak azaltılması için karşılıklı bir yol haritası oluşturulabilir, birliğe giriş kapısında analizler sonucunda oluşan gıda israfı ve zaman kaybı gibi maliyetleri düşürmek amacıyla analize itiraz sonuçlanma süresinin standart hale getirilerek, bağımsız laboratuvarda tekrar analiz yapılması sağlanabilir. Ayrıca, ülkemizin coğrafi işaretli ürünlerinden biri olan Bursa Siyah İnciri, lezzeti ve uzun raf ömrüyle Avrupa pazarında büyük ilgi görmekte, ancak iç kararma gibi tamamen doğal üretim sürecinden kaynaklanan ve insan sağlığına tehdit oluşturmayan durumların teknik engel haline gelmemesi için ortak bir anlayış geliştirilmesi önem arz etmektedir.” dedi.
AÇISINDAN ÖNEMLİ OLDUĞUNUN
Can, “Bunun yanında, iklim değişikliğinin doğrudan etkilediği sektörümüz için, yeşil dönüşüm, su verimliliği ve sürdürülebilir tarım konularında AB ile ortak projeler yürütmenin AB ve Türkiye arasındaki ticari potansiyeli tam olarak gerçekleştirmek açısından önemli olduğunun farkındayız. Bugünkü görüş alışverişimizin karşılıklı anlayışı güçlendirmenin yanında, ticari bağların güçlenmesine, sürdürülebilir yaş meyve sebze üretimi ve ihracatına katkı sağlamasını umuyoruz.” sözlerine yer verdi.
